kurkdroog het nieuwe normaal?

Mijn laatste twee dagen in Lissabon, 29 en 30 oktober vorig najaar, begon het behoorlijk te regenen, soms letterlijk te plenzen. Af en toe kwam het met de spreekwoordelijke bakken uit de hemel. Nu blijkt dat de laatste echte regenperiode in Portugal te zijn geweest. Droogte, en niets dan droogte is erop gevolgd. 95% van het land lijdt eronder. Akkers liggen er verschrompeld bij,

er is geen vers gras voor het vee, het peil in de rivieren staat laag,

verdwenen dorpen komen te voorschijn. Er zijn vaker periodes van droogte in Portugal. Maar ze volgen elkaar wel steeds sneller op. Er zijn voorspellingen dat er daar ter plekke tegen het eind van de eeuw 40% minder regen zal vallen. Maak je buik dan alvast maar nat.
Om nog maar te zwijgen over bosbranden die nu ook al geregeld voorkomen. Een extra risico bij grotere droogte. En minder water in de rivieren bemoeilijkt dan ook nog eens het bluswerk. Niet wat je noemt een win-winsituatie, integendeel.
De Barragem do Alto Lindoso,

de dam in de rivier de Lima,

ligt helemaal in het noorden, op de grens met Spanje.

Deze kant van de Lima is Portugal, de overkant Spanje. De grens loopt midden in de rivier.
Gebrek aan water komt daar niet vaak voor. Hier is in het stuwmeer aan de Spaanse kant het dorp Aceredo weer droog komen te liggen en een toeristische trekpleister geworden.

Het is ook bijzonder om te bekijken natuurlijk. Ik kan me bij die sensatie wel iets voorstellen: in 1992 door het water opgeslokt, nu weer te bezoeken. Veel is na 30 jaar nog in redelijk goede staat.

Een plaatselijke burgemeester is bezorgd om de watervoorziening, maar zegt de situatie (nog) onder controle te hebben. De bevolking wordt opgeroepen heel zuinig met water om te springen. De kleppen in de dam zijn dicht en de turbines voor de opwekking van elektriciteit stilgezet. Dat geldt voor meer dammen.

Bekijk nog deze opnamen onlangs gemaakt in dat Spaanse spookdorp Aceredo. Klik op onderstaande foto.

Natuurlijk noem ik de rivier de Zêzere die door mijn gebied stroomt. In de jaren '50 werd in die Zêzere een aantal dammen gebouwd. De Barragem do Cabril bij Pedrogão Grande en Pedrogão Pequeno is uit mijn geboortejaar en in dit blog al geregeld gememoreerd.

Daarachter ontstonden grote stuwmeren. Soms lagen daar ook van oorsprong dorpen. Bewoners werden uitgekocht en zo'n gemeenschap werd ontruimd. Bij het vollopen van het stuwmeer verdween zo'n compleet dorp onder water.
Nu het waterniveau zo is gezakt, kan zo'n ooit verzwolgen plek ineens weer tevoorschijn komen, zichtbaar worden. Dat gebeurt dan ook. Hier wat foto's van Vilar da Amoreira, verlaten en ondergelopen in 1954 na voltooiing van de dam.

De stenen resten vertonen minder structuur dan bij het Spaanse dorp Aceredo hierboven. Ook hier geldt dat e.e.a. heel interessant is om te bekijken of te onderzoeken. Maar toch ook ellendig genoeg. Als het niet snel en veel gaat regenen, zal de lage waterstand zeker ook gevolgen hebben voor het toerisme. Het seizoen staat te beginnen.

Hier is nog een stukje film ter plekke gemaakt. Soms trilt de camera en dus het beeld even; niets van aantrekken. Klik op de video hieronder.

Ook Figueiró dos Vinhos wordt in nieuwsberichten over droogte genoemd. Een bekend watersportgebied daar in de buurt is waar de rivier de Alge in de Zêzere stroomt: Foz de Alge. Ik ben er een aantal malen geweest en ga vlak daarbij zwemmen.