droogte in de herhaling

Opnieuw beleeft vooral Zuid Europa een periode van grote droogte. 

Geregeld duiken in de pers berichten, foto's of video's op die daarvan op de een of andere manier verslag doen. De foto hierboven werd onlangs gemaakt van het Gardameer waar het water zo'n 60 cm lager staat dan normaal. Ter compensatie zal het 50 dagen flink moeten regenen. Sommige eilandjes in het meer zijn nu te voet bereikbaar, zoals het in het zuidwestenlijk deel gelegen San Biaggio.

Ruim een kwart van het Europese continent heeft te maken met droogte, terwijl het voorjaar nog maar net is begonnen, waarschuwde het European Drought Observatory (EDO) onlangs. De gevolgen hiervan zijn het zichtbaarst rond het westelijk deel van de Middellandse Zee. 

Deze kaart toont de situatie van half mei 2023.

Hoe roder, hoe riskanter; lees de betekenis van de verschillende kleuren er maar op na.
In eigen land zien we een paar plekken die vallen onder warning. Daarentegen kleurt Spanje, als het niet al rood is, vrijwel helemaal oranje. Portugal ook voor een groot deel. Maar het zuiden is grotendeels rood: alarm dus. Beide landen hebben de warmste maand april ooit gemeten achter de rug, met temperaturen ver in de 30 graden, soms boven de 40⁰ C.

Mensen die er verstand van hebben zeggen: extremen passen bij klimaatverandering. In sommige delen van Noord Italië en Zuid Spanje, die eerst lijdden onder extreme hitte, en waar de bevolking smeekte om regen, heeft men het geweten: ongekende wolkbreuken geselden alles en iedereen, met soms in één dag méér neerslag dan het complete half jaar daarvóór. Zoveel water in één keer kan een verdroogde bodem niet aan; de verschroeide grond, keihard en ondoordringbaar, heeft er niets aan, de gewassen die daarop moeten gedijen ook niet, en de rivieren die het moeten afvoeren stromen over. 

Zo erg was het de afgelopen maanden in Portugal nog niet. Eind 2022 heeft het flink geplensd, veel reservoirs en stuwmeren zijn behoorlijk gevuld. Maar vooral in het gebied ten zuiden van Lissabon, de Alentejo en nog lager op de kaart de Algarve, zijn de vooruitzichten allerminst gunstig, zoals ook hierboven is af te lezen. Onder verwijzing naar gegevens van het Portugese Instituut voor Zee en Atmosfeer (IPMA), gedateerd 15 april, verklaarden de betreffende ministers dat 18,6% van het land nu al in ernstige droogte verkeert en 10,1% in extreme droogte. De overheid probeert daarop in te spelen met monitoring, overleg, en maatregelen om de landbouwers te helpen. Niet tot ieders tevredenheid overigens. 

De titel van dit item dekt niet helemaal de lading. Dat zit hem vooral in het woord herhaling. Ook ik begin me steeds meer te realiseren – en velen met mij -  dat in mijn tweede vaderland Portugal het fenomeen droogte en alles wat daarmee samenhangt het nieuwe normaal is, zoals dat wordt genoemd. Dit is de situatie waarmee we hebben te dealen, het zullen moeten doen, niet alleen vorig jaar, en dit jaar nog weer eens een keertje. Nee, de komende generaties. Op z’n minst.